teatr w wałbrzychu teatr w wałbrzychu
A A + A ++
ikona ikona

Nie/obecność na głosy

Wydane w 2020 roku wiersze legendarnej wałbrzyskiej polonistki Marty Gąsiorowskiej (tom pt. „Nie/obecność” – wiersze lata całe przeleżały „w szufladzie”) postanowiliśmy powiedzieć na głos ze sceny. Wykonawcy z Trzeciego Teatru, którzy się tego podjęli, są (prawie) w wieku uczniów Pani Profesor sprzed pół wieku. Inny jest teraz świat, inna wrażliwość, ale w tej konfrontacji dojrzałości autorki i młodości wykonawców inscenizacji jej wierszy oddzielonych jeszcze cezurą epoki weryfikuje się ponadczasowy humanizm tej poezji. Znaleźliśmy bowiem w tych wersetach osobowość otwartą, uwikłaną w spektrum życiowych doświadczeń rodzących aksjologiczne rozterki, świadomą i butną w swojej niezgodzie na świat „w którym się tylko gra i przedstawia”, i w którym dopada nas i zamyka „strach przed odsłonięciem się względem drugiego człowieka”.  Zdaje się, że poezja była dla Pani Profesor azylem, gdzie można było wobec imperatywu ukrycia się – się uwolnić. Znajdujemy tu filozoficzny namysł, świadome infantylizacje i intymne zwierzania filtrowane dystansem do samej siebie, poczuciem względności i autoironią – co imponderabilia czyni jeszcze bardziej ważkimi.  I to imponuje dziś, kiedy błądzimy w ponowoczesnym świecie „wszystko już było” w poszukiwaniu (a jednak!) sensu. A według Pani Profesor pisanie wierszy to:

„Fikcyjne działanie
dotkniętych
przerostem fikcji
elephantiasis serca

Nic nowego pod słońcem
ale i stąd
NIC wynika
NIC piszę
NIC mi się wymyka”

W naszej inscenizacji mówimy Martą Gąsiorowską, ale czasem mówimy o Marcie Gąsiorowskiej zmieniając podmiot z pierwszej osoby liczby pojedynczej na trzecią. Niech nam wyrozumiałość Pani Profesor daruje ten zabieg.

Chcieliśmy te wiersze przede wszystkim powiedzieć, nie szkodząc im za bardzo inscenizacją, teatrem.  Niestety, nie zdołaliśmy powiedzieć wszystkich. Szkoda, że nie mogliśmy być w klasie, gdzie Marta Gąsiorowska uczyła języka polskiego, ale czujemy się jej uczniami przez wiersze, które zostawiła.

Opracowanie tekstu – scenariusz, reżyseria: Grzegorz Stawiak
Opracowanie muzyczne – chórki: Teodor Lulis
Występują:
• Amelia Dzwonkowska
• Teodor Lulis
• Eliza Murzacz
Chór:
• Amelia Kacała
• Kinga Łygan
• Joanna Rudyj
• Magdalena Stępka