Wałbrzyski Teatr Dramatyczny rozpoczął działalność 23 listopada 1964 roku. Na przestrzeni 55. lat Teatr rozwijał się artystycznie, zmieniał swój wizerunek, by w końcu dokonać rzeczy bez precedensu – z lokalnej sceny stać się jednym z najbardziej rozpoznawalnych teatrów w Polsce. Na jego deskach debiutowali i rozwijali się artyści, stanowiący dziś elitę polskich twórców teatralnych.
W obiekcie dzisiejszego Teatru pierwotnie mieściła się gospoda „Herberge zur Heimat” a podczas pierwszej wojny światowej był tu szpital dla chorych jeńców wojennych. Po drugiej wojnie światowej budynek służył społeczności żydowskiej jako dom kultury. Pod koniec roku 1956 stał się siedzibą Sceny Wałbrzyskiej Państwowych Teatrów Dolnośląskich, a od 1964 – Państwowego Teatru Dramatycznego, filia Państwowego Teatru Dolnośląskiego w Jeleniej Górze. Przedstawienia opatrzone informacją „scena wałbrzyska” cieszyły się dużym powodzeniem. Wałbrzyszanie domagali się powołania odrębnej instytucji, odrębnego teatru z prawdziwego zdarzenia. W końcu 1 września 1964 powołane zostało stosownym aktem erekcyjnym „przedsiębiorstwo pod nazwą Państwowy Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu”. Pierwszym dyrektorem tej sceny został Bronisław Orlicz – trzykrotny kierownik artystyczny wałbrzyskiej filii Państwowych Teatrów Dolnośląskich.
Od pierwszej premiery – „Zemsty” Aleksandra Fredry w reż. Bronisława Orlicza 23 listopada 1964 roku, aż do dzisiaj Teatr przeszedł przez niezliczoną ilość perspektyw artystycznych. Wśród blisko 400 premier nie brakuje znaczących dla historii polskiego teatru pozycji.
W kolejnych latach dyrekcje objęli następująco: Krystyna Tyszarska i Celestyn Skołuda, Adolf Chronicki, Aleksander Strokowski, Andrzej Maria Marczewski, Maciej Dzienisiewicz, Waldemar Stasicki, Wowo Bielicki i Danuta Kubica.
Od września 2002 roku nastąpiła zmiana kierownictwa Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu. Danuta Marosz otrzymując nominację dyrektorską, zaproponowała szerszą formułę działań. Wspólnie z Piotrem Kruszczyńskim zadeklarowali powrót Teatru Dramatycznego do życia „po chwilowej zapaści.” W 2008 roku dyrektorem artystycznym został Sebastian Majewski, funkcję tę objął Piotr Ratajczak w 2013 roku, a 2015 Maciej Podstawny. Od 2018 roku funkcję tę pełni ponownie Sebastian Majewski.
W ciągu ponad 55 lat trwania Teatru Dramatycznego w Wałbrzychu, a szczególnie od zmiany formuły działań od 2002 roku, udało się uformować teatr odpowiedzialny, uczestniczący w procesie rozmowy społecznej i politycznej, otwarty, obywatelski i demokratyczny, poszukujący zarówno w nowych językach teatralnych, jak i klasyce, jednocześnie ciągle kontynuujący i szanujący tradycje własne i Regionu.
Konsekwentnie wdrażana w życie idea teatru aktualnego, mądrego i atrakcyjnego sprawiła, że z Teatrem zaprzyjaźniła się grupa odbiorców utożsamiających się ze spektaklami proponowanymi w repertuarze. Wałbrzych z zagłębia węglowego przekształcił się w zagłębie teatralne, które na światło dzienne wydobyło talent Michała Walczaka, Jana Klaty czy Mai Kleczewskiej. To właśnie w wałbrzyskim Teatrze rozpoczynali swoją wędrówkę na szczyt.
Z potrzeby zaprezentowania publiczności najnowszej literatury dramatycznej narodziły się Dni Dramaturgii, z potrzeby przybliżenia najnowszych trendów w sztuce teatralnej powstały „Wałbrzyskie FANABERIE Teatralne”, z potrzeby nieustannego, bliskiego kontaktu z widzami powstają liczne programy edukacyjne dla młodzieży. Teatr Dramatyczny w Wałbrzychu stał teatrem otwartym: zaprzyjaźnił się z Miastem i jego mieszkańcami, rozszerzając swoją działalność o nowe formy aktywności artystycznej. Obok przedstawień własnych Teatru, będących jego chlubą i najważniejszym zadaniem, powstawać zaczęło tutaj wiele spektakli warsztatowych, rozwijały się nowe formy edukacyjne i prowadzony jest nieustający dialog z Publicznością.
Przy okazji kilku swoich jubileuszy, Teatr przygotował wydawnictwa szczegółowo opisujące jego historię. Prezentujemy je w wersji zdigitalizowanej, zachęcając do lektury.
Poniżej odsyłamy do poprzedniej strony Teatru, gdzie znajdują się archiwa działań:
SPEKTAKLE ARCHIWALNE
PROJEKTY ARCHIWALNE
ARCHIWUM EDUKACJI
KRONIKA BUDOWY
KATALOG NA 55. LECIE TEATRU
CYFROWA MONOGRAFIA TEATRU