Kolejny spektakl wałbrzyskiej sceny, wpisujący się w rekonstruowanie narracji o skomplikowanej tożsamości tego miasta. Tym razem w ramach międzynarodowego projektu “Historia znikania – scenograficzna dekonstrukcja pamięci”, twórcy spektaklu czyli KOLEKTYW DLA WYSPY HÅØYA przypominają przemysłowe dziedzictwo Wałbrzycha czyli fabryki porcelany i zatrudnione w nich kobiety. O ile bowiem pamięć o górnikach i kopalniach trwa, o tyle wspomnienie o pracownicach fabryk porcelany zanika.

Dwoje aktorów Joanna Łaganowska i debiutujący na wałbrzyskiej scenie jako aktor etatowy Mikołaj Krzeszowiec snują barwną opowieść w formie mockdokumentu nie tylko o zapomnianym „białym złocie Wałbrzycha” lecz także o historii tego miejsca, gdzie po wojnie obok autochtonów pojawili się nowi mieszkańcy i o zapomnianym udziale w tej historii kobiet. Autorzy spektaklu przywołują autentyczne postaci: Alinę Pieńkowską, Henrykę Krzywonos, Kazimierza Karabasza, Juliana Dziedzinę, lecz także rzesze anonimowych kobiet, które po prostu chciały godnie żyć i ich późniejsze /po zamknięciu fabryk porcelany/ niełatwe losy. To swoista rekonstrukcja wałbrzyskiej herstory. Opowieść o strajku, który staje się dla wielu pracownic przeżyciem wręcz mistycznym przywraca mit o kobiecej solidarności i sile wspólnoty, ale historia o upadku zakładów przypomina, że pracownice zakładów porcelany znalazły się po stronie ofiar reform. Spektakl ma także elementy komediowe, jak śląski monolog Krzeszowca o białej plombie z porcelany czy monolog Łaganowskiej jako córki. Są też odniesienia do „tu i teraz” czyli scena tłuczenia talerzy.

No i jest też oczywiście energia „żywego” spektaklu teatralnego, z interakcją, przepływem energii, dynamiką między bohaterami i publicznością.

Adrian Gniłka