teatr w wałbrzychu teatr w wałbrzychu
A A + A ++
ikona ikona

„Monstrum tłumaczy, że jest to centrum literaturoznawczo-wojskowego projektu CASSANDRA, zajmującego się przewidywaniem przyszłości geopolitycznej na podstawie analizy porównawczej dzieł literackich oraz kontekstów i warunków ich powstawania. Profesor Jürgen Wertherimer, Profesorka Monika Wolting, Florian Rogge oraz Julian Schlicht starają się dodzwonić do Pani Minister aby poinformować ją o swoim przełomowym odkryciu – nikt nie odbiera telefonu.”

Ten cytat pochodzi ze scenariusza sztuki teatralnej „FRANKENSTEIN” w reżyserii Pawła Sablika (dramaturgia: Karolina Szczypek) na podstawie powieści Mary Shelley o tym samym tytule, wystawianej właśnie w Tatrze Dramatycznym im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu (premiera 25.11.22).

Reżyser spektaklu wprowadził w 2 akcie na deski teatru projekt CASSANDRA, kierowany przez prof. Jürgena Wertheimera (Uniwersytet w Tybindze) i prof. Monikę Wolting (Uniwersytet Wrocławski). Uczestnicy projektu spotykają się w pokoju konferencyjnym na Uniwersytecie w Tybindze i dyskutują o założeniach projektu CASSANDRA. Uważają bowiem, że żadne światowe konflikty nie pojawią się znikąd. Każda wojna zaczyna się od słów. Hasła ideologiczne i krytyczne niuanse, zapisane w narracjach powieściowych, mogą wskazywać na zbliżające się zagrożenia na wiele lat przed oddaniem pierwszego strzału. Mogą wskazywać na problemy, utarczki, niepokoje, błędy dużo wcześniej niż wszelkie inne media. Wyprzedzanie rzeczywistości poprzez analizę literacką jest misją Projektu CASSANDRA. Spojrzenie Projektu CASSANDRA na książkę to spojrzenie w przyszłość. Poetycki obraz świata może stać się politycznym ładunkiem wybuchowym. Ta myśl zainspirowała Pawła Sablika i Karolinę Szczypek do wprowadzenia wątku projektu do inscenizacji powieści Mary Shelley.

Reżyser i jednocześnie autor tekstu rozszerza zakres działalności uczestników projektu i wprowadza ich, poprzez przypadkową lekturę powieści Mary Shelley, na inne ścieżki badawcze. Literatura, jako archiwum nie tylko myśli i uczuć ludzkich, ale i dziejów, z czasu, kiedy nie było jeszcze statystyk, internetu, sztucznej inteligencji, może wskazywać na inne, czasami cyklicznie powracające wydarzenia. I tak w sztuce Sablika i Szczypek „Badacze postanawiają opowiedzieć o swojej teorii – konieczności zbadania aktywności wulkanicznej na podstawie badań dotyczących historii powstania ‘Frankensteina’ Mary Shelley oraz ‘Ostatniego człowieka’ jej autorstwa – zapomniana katastrofa klimatyczna z początku XIX wieku jest dla badaczy potencjalnie cyklicznym wydarzeniem naturalnym, w wyniku którego co około dwieście lat wulkany wybuchają, tworząc przy tym olbrzymie skupiska chmur, które oddzielają dostęp człowieka do Słońca – w wyniku czego powstają pandemie, choroby, wojny, głód, migracje ludności.” Jak zareaguje na tę analizę polityka? Czy wzbudzi to jej zainteresowanie i spowoduje jej działania? Czy też dostosuje swe działania do jej potrzeb pozostania za wszelką cenę przy władzy?

prof. dr hab. Monika Wolting
Uniwersytet Wrocławski

[link do źródła]